Waarom een stichting

Het oprichten van een stichting kan om verschillende redenen een uitstekende keuze zijn. Een stichting biedt de mogelijkheid om doelen na te streven zonder winstoogmerk, wat vooral interessant is voor non-profitorganisaties en instellingen met een maatschappelijk doel. In dit artikel zullen we ingaan op de voordelen, het oprichtingsproces, de fiscale voordelen, en de aansprakelijkheid van bestuurders. Ten slotte beantwoorden we enkele veelgestelde vragen over stichtingen.

Wat is een stichting?

Een stichting is een rechtsvorm die vaak wordt gekozen voor het realiseren van een maatschappelijk of ideëel doel. In tegenstelling tot een stichting, heeft een vereniging leden die tijdens een algemene ledenvergadering stemmen over het beleid van het bestuur. Het belangrijkste verschil tussen een stichting en bijvoorbeeld een vereniging, is dat een stichting geen leden heeft en alle inkomsten gebruikt om haar doelstellingen te verwezenlijken.

Definitie en doel van een stichting

Een stichting is een juridische entiteit zonder winstoogmerk die wordt opgericht met een specifiek, vaak maatschappelijk, doel. Het doel van een stichting is uniek en wordt vastgelegd in haar statuten. Stichtingen kunnen inkomsten genereren om hun missie te ondersteunen, maar deze inkomsten moeten transparant worden beheerd en uitsluitend worden gebruikt ter bevordering van het vastgestelde doel. Dit maakt een stichting een ideale vorm voor organisaties die zich willen inzetten voor een maatschappelijk doel zonder commerciële belangen.

Structuur van een stichting

Een stichting heeft geen leden en het bestuur draagt de verantwoordelijkheid voor het naleven van het gestelde doel. Het bestuur is collectief aansprakelijk voor het beleid en de beslissingen. In het geval van wanbestuur of nalatigheid kunnen bestuursleden zowel civielrechtelijk als strafrechtelijk aansprakelijk worden gesteld. Dit benadrukt het belang van een zorgvuldig en verantwoord bestuur, waarbij de belangen van de stichting en haar doelstellingen altijd voorop staan.

Waarom kiezen voor een stichting?

Er zijn verschillende redenen waarom mensen ervoor kiezen een stichting op te richten:

• Je hebt een duidelijk bepaald doel voor ogen dat je wilt nastreven zonder winstoogmerk.
• Stichtingen zijn bijzonder geschikt voor het verkrijgen van subsidies en donaties, omdat ze vaak als algemeen nut beogende instelling (ANBI) kunnen worden geregistreerd.
• Stichtingen bieden een zekere mate van beperkte aansprakelijkheid voor de bestuurders, wat de persoonlijke risico’s beperkt.

Het proces van het oprichten van een stichting

Stappen bij het oprichten van een stichting

Een stichting oprichten vereist enkele formele stappen:

1. Het opstellen van de notariële akte. Dit is een officieel document waarin de statuten van de stichting zijn vastgelegd. Dit document moet worden opgesteld door een notaris.
2. Inschrijving in het handelsregister. Dit zorgt ervoor dat de stichting officieel wordt erkend als een rechtspersoon.
3. Het benoemen van een bestuur. De stichting moet minimaal één bestuurder hebben, maar het wordt aanbevolen om meerdere bestuurders aan te stellen om de verantwoordelijkheden te verdelen.

Notariële akte en benodigde documenten

Het oprichten van een stichting begint met het hebben van een duidelijk idee of doel. Na het bepalen van dit doel wordt er vaak een oprichtingsakte opgesteld door een notaris. Dit is een formeel document waarin de statuten van de stichting staan, zoals een bepaald doel, de bestuursstructuur en de wijze van besluitvorming. De notariële akte is een essentieel document voor de oprichting van een stichting. Zonder deze akte kan de stichting niet officieel worden geregistreerd en erkend als juridische entiteit.

Kosten en tijdslijn

Het oprichten van een stichting kan enkele weken duren, afhankelijk van de beschikbaarheid van de notaris en de snelheid van de Kamer van Koophandel. Een stichting gaat om een specifieke rechtsvorm met rechtspersoonlijkheid, en de kosten voor de oprichting variëren, maar zijn meestal rond de €500 tot €1000, afhankelijk van de complexiteit van de stichting en de eventuele adviezen die worden ingewonnen.

Fiscale voordelen van een stichting

Een van de belangrijkste voordelen van een anbi status is dat stichtingen die deze status hebben, profiteren van aanzienlijke fiscale voordelen. Stichtingen met een ANBI-status zijn vrijgesteld van vennootschapsbelasting op inkomsten die worden gebruikt om hun doelen te verwezenlijken. Daarnaast kunnen donateurs hun giften aan een ANBI-stichting aftrekken van hun belastbaar inkomen, wat het aantrekkelijk maakt voor mensen om bij te dragen.

Schenkingen en belastingvoordelen

Naast giften kunnen stichtingen ook schenkingen ontvangen zonder dat er belasting over hoeft te worden betaald. Dit geldt echter alleen voor stichtingen met een ANBI-status. Voor reguliere stichtingen gelden strengere regels omtrent belasting, afhankelijk van de aard van de inkomsten en de omvang van de activiteiten.

Beheer en aansprakelijkheid van bestuurders

Aansprakelijkheid van bestuurders

Een van de grootste voordelen van het oprichten van een stichting is dat de bestuurders in de meeste gevallen genieten van beperkte aansprakelijkheid. Dit betekent dat bestuurders niet persoonlijk verantwoordelijk zijn voor eventuele schulden van de stichting, zolang zij hun taken naar behoren uitvoeren. Echter, in het geval van wanbeheer of fraude kunnen bestuurders toch persoonlijk aansprakelijk worden gesteld. Het is daarom van groot belang dat bestuurders zich houden aan de wettelijke en statutaire verplichtingen.

Belangrijk om te onthouden:

• Bestuurders kunnen persoonlijk aansprakelijk worden gesteld bij wanbeheer.
• Het is essentieel om duidelijke regels vast te leggen in de statuten over de verantwoordelijkheden van het bestuur.

De rol van bestuur en bestuursleden

Het bestuur van een stichting is verantwoordelijk voor het dagelijks beheer en het waarborgen dat de stichting haar doelstellingen behaalt. Bestuurders zijn meestal onbezoldigd, wat betekent dat ze geen salaris ontvangen, maar ze kunnen wel een vergoeding krijgen voor hun werkzaamheden. De stichting zelf is een rechtspersoon, waardoor zij zelfstandig contracten kan afsluiten en eigendommen kan bezitten zonder dat bestuurders daar persoonlijk bij betrokken zijn.

Administratie en organisatie

Een nauwgezette administratie is belangrijk voor elke organisatie, maar voor stichtingen des te meer. Het biedt transparantie aan donateurs, belanghebbenden en overheidsinstanties. Bovendien kan een gedegen administratie helpen bij het maken van strategische beslissingen en het waarborgen van de financiële gezondheid van de stichting. Een goede administratie zorgt ervoor dat alle inkomsten en uitgaven duidelijk worden gedocumenteerd en dat de stichting altijd kan aantonen dat zij haar middelen op een verantwoorde manier beheert.

Eisen en verantwoordelijkheden voor bestuurders

Bestuurders van een stichting hebben een aantal eisen en verantwoordelijkheden. Zij moeten ervoor zorgen dat de stichting haar doel nastreeft en dat de middelen die ter beschikking worden gesteld, efficiënt en effectief worden gebruikt. Bestuurders zijn ook verantwoordelijk voor de administratie en de financiën van de stichting. Zij moeten ervoor zorgen dat de stichting voldoet aan alle wettelijke en fiscale verplichtingen. Dit betekent dat bestuurders niet alleen strategische beslissingen moeten nemen, maar ook moeten toezien op de dagelijkse gang van zaken binnen de stichting.

Het doel van een stichting en commerciële activiteiten

Het maatschappelijk doel

Elke stichting moet een duidelijk omschreven doel van de stichting hebben. Dit doel kan gericht zijn op een breed scala aan onderwerpen, zoals sociale of ideële doelen. Het maatschappelijk doel van een stichting is vaak gericht op het bijdragen aan het algemeen nut, wat het eenvoudiger maakt om subsidies te verkrijgen.

Commerciële activiteiten

Hoewel een stichting primair is gericht op het behalen van haar maatschappelijke of ideële doelstellingen, is het in sommige gevallen toegestaan om commerciële activiteiten uit te voeren. Echter, de winst die hierbij wordt gemaakt, moet worden herinvesteerd in de stichting en mag niet worden uitgekeerd aan de oprichters of bestuurders. Winst uitkeren is voor stichtingen dus niet toegestaan, wat hen onderscheidt van andere rechtsvormen zoals een onderneming.

Stichting beëindigen of wijzigen

Beëindiging van een stichting

Het kan voorkomen dat een stichting haar doel niet langer kan nastreven of dat het bestuur besluit dat de stichting moet worden beëindigd. Het proces van stichting beëindigen kan complex zijn en vereist in veel gevallen een besluit van het bestuur, evenals een procedure waarbij eventuele schulden en het vermogen worden verdeeld. Bij het beëindigen van een stichting wordt vaak gesproken van een afgescheiden vermogen, waarbij het resterende vermogen wordt overgedragen aan een soortgelijke organisatie of aan een goed doel.

Wijziging van statuten

In sommige gevallen kan het noodzakelijk zijn om de statuten van een stichting te wijzigen. Dit kan alleen worden gedaan met instemming van het bestuur en soms is een notariële akte vereist om de wijzigingen door te voeren. Het aanpassen van de statuten kan nodig zijn om in te spelen op veranderende omstandigheden of om het doel van de stichting te herzien.

Meer lezen

Wil je meer lezen over andere stichtingen die zich inzetten voor maatschappelijke doelen? Bezoek dan onze pagina’s over Amsterdam Marketing, Praktijkleren, Najiba, Babyspullen, Zwerfdier, Zonnebloem, Van het Kind, Robert Coppes en Care.

Veelgestelde vragen