Patiënten zijn een kwetsbare doelgroep, en hebben behoefte aan zekerheid. Dit is het centrale thema van patiëntveiligheid in de zorg: het zoveel mogelijk voorkomen van schade aan patiënten. Wat is patiëntveiligheid precies, en hoe kan het gerealiseerd worden?
Patiëntveiligheid in de zorg
Patiëntveiligheid wordt gedefinieerd als het nagenoeg ontbreken van schade aan de patiënt, veroorzaakt door het niet standaard handelen van zorgverleners of door een tekortkoming in het zorgsysteem. Schade aan de patiënt kan veroorzaakt worden door bijvoorbeeld het onbedoeld toedienen van verkeerde medicatie, of miscommunicatie tussen zorgmedewerkers. Onbedoelde schade aan patiënten kan worden voorkomen door zoveel mogelijk volgens de voorschriften te werken. Om deze gang van zaken efficiënt te kunnen bewaken, is het van belang dat er geïnvesteerd wordt in software die de kwaliteitszorgsystemen kan optimaliseren. Dit omdat kwaliteitszorg en patiëntveiligheid elkaar aanvullen. Immers, een goede kwaliteit van de zorg minimaliseert de risico’s voor patiënten. Waar patiëntveiligheid zich specifiek richt op het voorkomen van het toebrengen van onbedoelde schade aan de patiënt tijdens de zorgverlening, richt kwaliteitszorg zich op het verbeteren van processen en procedures binnen de zorgverlening. Beide pijlers dragen bij aan een veilige en effectieve gezondheidszorg.
Risico’s in kaart brengen
Er zijn verschillende manieren om de patiëntveiligheid te waarborgen. Zo brengt risicomanagement de mogelijke risico’s in kaart, waardoor maatregelen getroffen kunnen worden om incidenten te voorkomen. Ook opleiding en training van personeel over de protocollen is onderdeel van de patiëntveiligheid. Al deze voorbeelden zijn onderdeel van een complex proces, waar meerdere partijen bij betrokken zijn. Met de juiste software is het mogelijk om dit proces digitaal in kaart te brengen en zo snel inzicht te krijgen. Aan de hand van deze inzichten is het mogelijk om maatregelen te implementeren, waardoor het binnen de zorgverlening makkelijker wordt om de patiëntveiligheid te bewaken.
Digitalisering in de praktijk
Er zijn verschillende specifieke voorbeelden in de praktijk van hoe digitalisering de zorg kan helpen om het proces van de zorgverlening te stroomlijnen, en de patiëntveiligheid te garanderen. Zo moet het toedienen van medicatie door verpleegkundigen dubbel gecheckt door een collega, dit om de kans te verkleinen dat iemand verkeerde medicijnen of een verkeerde dosis toegediend krijgt. Door middel van apps kan deze controle geautomatiseerd worden. Bij de thuiszorg hebben zorgverleners te maken met meerdere patiënten, en vaak komen er ‘s ochtends en ‘s avonds andere zorgmedewerkers langs. Om de communicatie overzichtelijk te maken biedt een digitale werkomgeving uitkomst, waarbij belangrijke informatie via software met elkaar gedeeld kan worden. In een verpleeghuis kan met behulp van een sensor een seintje uitgaan naar zorgmedewerkers, zodat die weten wanneer iemand die slecht ter been is ‘s nachts uit bed gaat. Op deze manier worden checks, veiligheidsmaatregelen en informatieverwerking een automatische handeling.